Хэл Шинжлэлийн удиртгал

Хэл Шинжлэлийн удиртгал

Энэхүү хичээл нь мэргэжлийн ангийн оюутнууд хэлшинжлэлийн гол үндсэн зангилаа асуудлууд, хэлний тулгуур онол, хууль, зүй тогтлууд, гол нэр томъёонуудыг судлан улмаар эх хэлний авиазүй, хэл зүйн олон хувьсал үзэгдлийг шинжлэх ухааны үүднээс үнэн зөв тайлбарлах, хэлний баримтаас онолын хялбар дөхөм дүгнэлт тодорхойлолт хийх, дүгнэлт тодорхойлолтыг хэлний баримтаар нотлохоос гадна хэлшинжлэлийн гол гол нэр томъёог мэддэг болоход чиглэгдэнэ.

Хичээлийн үндсэн агуулга:

I БҮЛЭГ. Удиртгал хэсэг

• Хэл шинжлэлийн ухааны гарал үүсэл, судлагдахуун, судалгааны арга

• Хэлний гарал үүслийн тухай онолууд

•Хэлний мөн чанарын асуудлууд, хэлний байгалийн болон нийгмийн тал, хэл сэтгэхүйн шүтэлцээ, хэл ба хэлэхүйн зэрэг асуудлууд

•Бичиг үсэг, бичиг үсэгийн үүсэл ач холбогдол, Үсэгзүй, Зөв бичих зүй түүний үндсэн зарчмууд

// БҮЛЭГ. Хэл шинжлэлийн салбарууд
• Хэлний тогтолцоот чанар /хэлний ерөнхий ба дэд тогтолцоо/

• Авиа зүй, Хэл зүй, Үгийн сангийн судлал, Толь зүй

/// БҮЛЭГ. Авиан зуй тувшний үндсэн асуудлууд

• Авиа, авиалбар. Авиалбарын систем

• Хэлний авиаг ангилах түгээмэл зарчмууд /эгшиг, гийгүүлэгч авиа/

• Хэлэхүйн явцад авиа хувьсан өөрчлөгдөх зүй тогтлууд

• Галиг

• Хэлнүүдийн авиалбарын системийг харьцуулах тугээмэл зарчмууд

• Өргөлт, үе аялгын тухай асуудлууд

IV булэг. Хэл зүй

/Үг зүйн түвшний асуудлууд/

• Бүтэээвэр, түүний ангилал /байрны болон үүргийн/

• Үг. Үг бүтэх ёсны тухай асуудал

• Хэл зүйн утга, түүнийг илэрхийлэх арга хэрэглүүрүүд

• Хэл зүйн айнууд

V булэг /Өгуулбэр зуйн тувшний асуудлууд /

• Өгүүлбэр зүйн түвшний нэгжүүд, тэдгээрийг холбох хэрэгл үүрүүдийн тогтолцоо /Хэлзүйжсэн үг холбоо үг, өгүүлбэр, цогцолбор, мөчлөг, эх/

VI булэг. /Үгийн сангийн тувшин/

• Үгийн сангийн түвшний үндсэн асуудлууд

• Үгийн санг үүсвэр бүрэлдэхүүн талаас нь судлах нь

• Үгийн санг найруулгын бүрэлдэхүүн талаас судлах нь

• Үг. Үгийн утгын тухай асуудал

• Хэлц судлал

• Толь бичиг

Тухайн хичээлээр эзэмшсэн байх мэдлэг, чадвар:

Энэхүү хичээлийг судалсанаар юуны өмнө хэлшинжлэлийн ухааны үндсэн асуудлуудын талаар зохих мэдлэгтэй, эх хэл болон судалж буй гадаад хэлний хууль дүрэм, хэлний үзэгдлийг хэлшинжлэлийн онолын үүднээс задлан шинжлэх, тайлбарлан дүгнэж чаддаг болох, ерөнхий хэлшинжлэлийн онолын асуудлыг гүнзгийрүүлэн судлах, хэлний баримтаар нотлох чадварыг эзэмшсэн байна.